Cervicogene duizeligheid

Cervicogene duizeligheid wordt omschreven als "een vaag gevoel van desoriëntatie en evenwichtsverlies" dat verband houdt met nekproblemen. Deze aandoening komt vaker voor bij vrouwen, evenals bij mensen met een zittend beroep of bij degenen die regelmatig hun nek moeten bewegen tijdens het werk. Patiënten ervaren vaak een licht gevoel in het hoofd, gecombineerd met evenwichtsstoornissen.

Pathomechanisme
Cervicogene duizeligheid ontstaat door een verstoring in de sensorische input vanuit de nek. De nek bevat belangrijke proprioceptieve structuren, zoals spierspoeltjes en zenuwreceptoren, die essentieel zijn voor houding en evenwicht. Wanneer er een disfunctie in de nek optreedt, bijvoorbeeld door mechanische, degeneratieve of inflammatoire oorzaken , ontstaat er een sensorische mismatch tussen de informatie die vanuit de nek naar de hersenen wordt gestuurd en de signalen die vanuit het visuele en vestibulaire systeem komen. Dit kan leiden tot een verstoord evenwicht en een gevoel van duizeligheid. De abnormale input van de cervicale gewrichts- en mechanoreceptoren naar de vestibulaire kern veroorzaakt een discrepantie met de informatie die door het visuele en vestibulaire systeem wordt geleverd, wat resulteert in de klachten van cervicogene duizeligheid.

Mogelijke triggers zijn:
Snelle nekbewegingen, zoals bij het omhoog kijken
Verminderde bewegingsvrijheid (ROM) van de nek
Nekpijn
Bepaalde aanhoudende nekposities
Klinisch Beeld en Onderzoek
Symptomen en Anamnese

Tijdens de anamnese valt op dat patiënten vaak al bestaande nekklachten hebben. Cervicogene duizeligheid ontwikkelt zich meestal geleidelijk, komt episodisch voor en kan variëren van enkele minuten tot uren. Bewegingen van het hoofd en de nek kunnen de duizeligheid uitlokken. De duizeligheid is meestal niet ronddraaiend, maar eerder een gevoel van desoriëntatie, lichtheid in het hoofd of een verstoring van het evenwicht, vaak gepaard gaand met nekpijn en verminderde bewegingsvrijheid van de nek.

Diagnostisch Onderzoek
Cervicogene duizeligheid is een uitsluitingsdiagnose, wat betekent dat andere oorzaken van duizeligheid, zoals centrale en vestibulaire aandoeningen, eerst moeten worden uitgesloten.

Bij inspectie kan een voorwaartse hoofdhouding, verhoogde schouderprotractie en een ingezakte ("slunched") houding worden waargenomen. Hoewel deze houdingen op zichzelf niet pathologisch zijn, kunnen ze de belasting op de nek en schoudergordel beïnvloeden door veranderde spieractiviteit. Palpatie kan spierpijn en spanning in de nek- en schoudergordelspieren aan het licht brengen.

Actief Onderzoek
Bij het actieve onderzoek wordt de bewegingsvrijheid van de nek gemeten om te bepalen of mobilisatie van de halswervelkolom nodig is. Het gewrichtsgevoel moet worden beoordeeld; onderzoek van De Vestel et al. (2022) toonde aan dat patiënten met cervicogene duizeligheid grotere fouten maakten bij de joint position sense-test tijdens nekverlenging.

Evenwichtstests kunnen zowel statische (zoals de tandemstand) als dynamische aspecten (zoals de Timed Up and Go-test, tandemgang of functionele Gait Assessment) omvatten. Uit onderzoek bleek dat een grotere fout in het gewrichtsgevoel, een hoge score op de Neck Bournemouth Questionnaire, en betere resultaten op de Tandem Gait-test gerelateerd waren aan een grotere kans op cervicogene duizeligheid.

Passief Onderzoek
Bij passief onderzoek kan palpatie van de nek gevoeligheid in het suboccipitale gebied aantonen. Palpatie van de cervicale wervels C1 en C2, en de doornuitsteeksels van C2 en C3 kan lokale of uitstralende pijn opwekken, wat kan bijdragen aan het gevoel van cervicogene duizeligheid. Het evalueren van de spiertonus door palpatie van spieren zoals de levator scapulae, splenius, rectus, semispinalis en de bovenste trapezius is essentieel.

Om de mobiliteit van de bovenste en onderste halswervelkolom, evenals de cervicothoracale junctie, te beoordelen, kunnen specifieke tests zoals de flexie-rotatietest worden uitgevoerd. Deze tests helpen bij het vaststellen of een beperkte mobiliteit bijdraagt aan de symptomen van cervicogene duizeligheid.